Bức tượng đồng không đầu trị giá 20 triệu USD tại bảo tàng Mỹ bị nghi là đồ ăn cắp, sắp bị thu hồi?

Cách đây không lâu, một thẩm phán ở New York ban hành lệnh khám xét bảo tàng Cleveland khi nghi vấn bức tượng đồng không đầu được bảo tàng này mua lại hợp pháp gần bốn thập kỷ trước thực ra là tài sản bị đánh cắp. Bảo tàng này sau đó lập tức làm đơn kiện vì cho rằng những bằng chứng được đưa ra không đủ để chứng minh rằng bức tượng này là món đồ bị ăn cắp. 

Được biết, bức tượng đồng gây tranh cãi có nguồn gốc từ thành phố cổ Bubon, ngày nay là Thổ Nhĩ Kỳ, có niên đại vào khoảng cuối thế kỷ thứ 2. Nó cao 1m93 và được cho là mô tả hoàng đế La Mã Marcus Aurelius. Đến đầu năm nay, tác phẩm này vẫn xuất hiện trên trang web bảo tàng với phần mô tả là có nguồn gốc  từ La Mã và “có thể” là tượng của Marcus Aurelius. Thế nhưng mới đây, người ta phát hiện phần mô tả về bức tượng trên trang web đã thay đổi thành một “hình người đàn ông mặc quần áo” có nguồn gốc từ La Mã “hoặc có thể là Hy Lạp cổ đại”. Niên đại của bức tượng cũng được thay đổi thành năm 150 trước Công nguyên.

Chưa dừng lại, phía bảo tàng còn tuyên bố rằng bức tượng đồng mất đầu có khả năng là bức tượng của một triết gia hoặc chính khách chứu không phải hoàng đế Marcus Aurelius như mọi người thường nhắc đến trước đây. Hai cái tên được đưa ra thay thế cho vị hoàng đế La Mã là anh trai nuôi của ông - Lucius Verus - và nhà viết kịch Sophocles. Việc nhận dạng trở nên vô cùng khó khăn khi bức tượng bị mất đi phần đầu, khó xác định danh tính nếu chỉ dựa trên trang phục và vóc dáng.  

Bức tượng đồng không đầu là một trong những tác phẩm quan trọng của bảo tàng Cleveland, được mua từ một phòng trưng bày nghệ thuật ở New York với giá 1,85 triệu USD vào năm 1986. Trước những cáo buộc rằng đây là một tác phẩm bị ăn cắp, phía bảo tàng Mỹ cho rằng phía Thổ Nhĩ Kỳ chưa có đủ bằng chứng thuyết phục dù đã tiếp cận bảo tàng để tìm kiếm thông tin và tài liệu vào năm 2009 và 2010. Trước đó, vào năm 20212, Cleveland cùng nhiều bảo tàng khác của Mỹ nhận được lời kêu gọi trả lại nhiều hiện vật mà Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng đã bị đánh cắp khỏi nước này trong thế kỷ 20. Hiện tại văn phòng Thẩm phán quận Manhattan đang xem xét hồ sơ của bảo tàng Cleveland và sẽ có phản hồi bằng văn bản sau.