Vượt qua áp lực của nghề lập trình

Để tìm được việc làm lập trình Ruby, Backend hay Python, bạn phải trải qua quá trình học tập nghiêm túc và nhiều năm “thực chiến”, tích lũy kinh nghiệm. Đây là nghề mà bạn phải luôn học hỏi, mở rộng kiến thức, trau dồi kỹ năng – bởi vì công nghệ thay đổi từng ngày, từng giờ. Bạn sẽ thường xuyên trong tình trạng “vùi đầu vào máy tính”, làm việc tập trung cao độ và căng thẳng.

Sẽ có những dự án đòi hỏi bạn phải thức thâu đêm chạy đua cùng thời gian để hoàn thành đúng tiến độ. Chưa kể, nếu lỡ như sản phẩm có vấn đề, bạn lại phải khổ công ngồi mày mọ lại từng dấu chấm, dấu phẩy. Mà đã xong đâu, có khi bao nhiêu công sức thời gian của bạn đổ ra, đổi lại chỉ là cái lắc đầu của khách hàng/đối tác. 

Sẽ có trường hợp, khách hàng đưa ra những yêu cầu “khó đỡ” hoặc thay đổi ý tưởng 7749 lần, và lập trình viên đôi khi chỉ biết kêu trời hay khóc thét! 

Những lúc đó, nếu không thực sự đam mê nghề, không có sức chịu đựng bền bỉ, liệu rằng bạn có “trụ” nổi?

Tuy nhiên, làm nghề lập trình cũng đem đến cho bạn nhiều niềm vui. Hạnh phúc nhất là khi bạn hoàn thành một trang web, một ứng dụng hay một phần mềm, bạn sẽ nhìn thấy mọi người sử dụng và hưởng lợi từ sản phẩm của bạn. Vì thế, học cách tận hưởng niềm vui từ kết quả lao động của bản thân, nghĩ về điều đó mỗi khi bạn gặp những tình huống khó chịu hay áp lực, bạn sẽ dễ dàng vượt qua hơn.

Nghề lập trình đòi hỏi khả năng làm việc độc lập cao, vì thế có thể bạn sẽ thường xuyên cảm thấy cô đơn, đặc biệt khi bạn là freelancer. Bên cạnh đó, làm việc trí óc căng thẳng và thức khuya nhiều cũng dễ khiến bạn rơi vào tình trạng lờ đờ, mệt mỏi. Do đó, ngoài thời gian dành cho công việc, đừng quên ra ngoài thư giãn, tận hưởng thiên nhiên, kết nối với bạn bè, gần gũi những người tích cực… Bạn sẽ tạm rời xa những deadline, những lời phàn của sếp hay khách hàng để đầu óc thoải mái, tâm trạng vui tươi hơn. Để rồi khi quay lại với công việc, bạn sẽ thấy sung sức và sáng tạo hơn nữa. 

Muốn thành công trong nghề lập trình, bạn nhất định phải có đam mê, nhưng đừng để bản thân nghiện việc đến nỗi quên mất cuộc sống.

Bạn đã nghe câu chuyện này chưa: Một anh chàng lập trình viên hỏi cô người yêu xinh đẹp “Sao em lại chọn anh?”, nàng ta thật thà đáp lại “Vì lương anh cao và anh không có thời gian tiêu tiền”. Tất nhiên, đó chỉ là câu chuyện đùa nhưng nó cũng phản ánh phần nào công việc và cuộc sống của các lập trình viên. 

Bước chân vào nghề này, bạn hãy học cách sống lành mạnh và chú ý giữ tâm trí cân bằng, đừng để đến lúc quá áp lực mới nghĩ đến việc đối phó. Căng thẳng kéo dài sẽ dẫn đến trầm cảm. Và hậu quả của việc trầm cảm thường rất nghiêm trọng. 

Có một cách mà tôi thường áp dụng từ nhiều năm nay để giúp mình “bình yên trong bão”. Đó là lắng nghe. Không phải lắng nghe người khác, bạn hãy lắng nghe chính mình. Khi cơn giận nổi lên, khi căng thẳng mệt mỏi, thậm chí khi quá vui hay quá buồn…tôi sẽ chọn cho mình một góc yên tĩnh để lắng nghe cảm xúc đang dâng trào bên trong – như một pháp thiền đơn giản. Khi đã quen với việc này, thì bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu, tôi cũng có thể lắng nghe chính mình, chứ không cần lánh ra chỗ khác. 

Tôi không đánh giá, phán xét, không chạy theo cảm xúc hay suy nghĩ. Tôi chỉ đơn giản là lắng nghe. Hoặc nếu bạn chưa quen làm vậy, bạn cũng có thể chú ý vào hơi thở, để mọi cảm xúc/suy nghĩ tạm lắng, bạn sẽ thấy bình tâm trở lại. 

Bạn có biết những lời ca sau đây của cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn không? “Im lặng của đêm, tôi đã lắng nghe. Im lặng của ngày, tôi đã lắng nghe. Im lặng của đời, tôi đã lắng nghe. Tôi đang lắng nghe, im lặng của tôi”. Hãy lắng nghe trong im lặng, và tâm trí bạn sẽ trở nên an tĩnh, thấu suốt mọi vấn đề! 

Ngoài ra, như tôi đã đề cập ở trên, muốn “chạy đường trường” trong nghề lập trình, bạn phải tập thói quen sống lành mạnh. Dậy đúng giờ, tập thể dục hoặc đi bộ, cố gắng ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh và đừng dùng các chất gây nghiện như rượu, bia, thuốc lá. Bạn cũng cần rèn luyện tính kỷ luật trong công việc và cuộc sống. Bởi vì chỉ có như vậy, thì khi đối mặt với những căng thẳng, áp lực, bạn mới đủ sức khỏe thể chất và tinh thần để vượt qua một cách nhẹ nhàng. 

Một vài chia sẻ nhỏ cùng các bạn, mong rằng bạn sẽ áp dụng những “tip” này một cách linh hoạt và hiệu quả. Nếu bạn có đủ lòng đam mê với nghề, nỗ lực làm việc và học được cách đối phó với áp lực, tôi tin rằng bạn sẽ “san bằng” mọi khó khăn, thử thách và tận hưởng niềm vui cùng những trái ngọt từ nghề lập trình.

Kiều Giang