Các mặt hàng di động xách tay đang tìm lại được chỗ đứng sau thời gian không thể cạnh tranh với hàng chính hãng về giá và chất lượng cũng như các chế độ hậu mãi.
Một thời huy hoàng
Thời điểm năm 2001 tới 2007 là khoảng thời gian các loại mặt hàng điện thoại xách tay có chỗ đứng khá vững chắc trên thị trường. Hầu hết di động thời điểm bấy giờ là các feature phone với mức giá hợp lý, sức mua chóng mặt do sự phát triển nóng của các nhà mạng viễn thông di động tại Việt Nam.
Lúc đó, Nokia, Samsung, Sony Ericsson là những thương hiệu hàng đầu được giới dân buôn đánh về nước bởi nó dễ dùng, dễ bán cũng như mẫu mã và giá thành đa dạng.
Anh Linh, cựu dân buôn ĐTDĐ tại phố Đặng Dung cho biết: "Lúc đó các đầu nậu đánh hàng chủ yếu là Nokia S40 từ nhiều mối hàng về Việt Nam. Tỷ giá lúc đó rất thấp nên hàng thường chia làm 2,3 loại với khung giá khác nhau. Hàng Sing, Malay, Quảng Châu, Thẩm Quyến... là những nguồn chủ yếu đưa về với chất lượng và giá chia thành từng thang bậc nhưng tựu trung vẫn rẻ hơn hàng chính hãng nên bán khá chạy".
Thời điểm bấy giờ, việc đi buôn bằng máy bay là chuyện bình thường bởi sau mỗi chuyến đi sang Singapore hay Malaysia nhập hàng thì về Việt Nam vẫn bán có lãi. Ngoài ra, các đầu mối vận chuyển hàng vốn là tiếp viên hàng không cũng khá nhiều với mức phí rẻ nên giá các feature phone hàng xách tay rất cạnh tranh.
Thường thì một chiếc điện thoại hàng xách tay loại 1, chuẩn nhất, có giá bán chênh khoảng 10-20% so với hàng chính hãng, tương ứng với mức tiền từ 500 đến 1 triệu đồng, đủ làm dao động người dùng.
Tuy nhiên, với việc tỷ giá ngoại tệ ngày một tăng cao, nhà nước siết chặt hải quan tại các sân bay, cùng với đó là việc các nhà sản xuất di động bắt đầu đặt hàng gia công, chế tạo từ các nước có lao động giá rẻ đã khiến hàng xách tay thì ngày một tăng giá, trong khi hàng chính hãng giá giảm nhiều cùng chế độ bảo hành ưu việt hơn, đẩy hàng xách tay vào cảnh chợ chiều.
Vậy là hàng xách tay dần biến mất khỏi thị trường và chỉ tồn tại dưới các hình thức do du học sinh hay Việt kiều xách về, bán với số lượng nhỏ lẻ. Các chủ cửa hàng di động nhỏ lẻ giải thể đồng loạt do không còn cạnh tranh được với hàng chính hãng, cũng như sự ra mắt của hàng loạt siêu thị điện thoại di động như Netra, Viettel, Thế giới di động đã lấn át cả về uy tín lẫn giá.
Smartphone xách tay lại lên ngôi
Sau gần 4 năm ngoi ngóp, khoảng 1 năm trở lại đây, thị phần di động xách tay đang dần có những chuyển biến mới.
Lý giải vì sao thị trường hàng xách tay ấm dần lên anh Dương Hoàng, chủ một cửa hàng di động chuyên doanh smartphone cho biết: "Việc các hãng cho ra mắt ngày một nhiều smartphone cùng chính sách giá hợp lý tại nhiều quốc gia khiến cho việc nhập hàng dễ dàng hơn. Cùng một mẫu hàng khi lấy về Việt Nam vẫn không bị đụng với hàng chính hãng mà giá thì lại rất mềm nên dễ tiêu thụ. Thêm vào đó, chất lượng các smartphone đều đã qua kiểm định nên không tái diễn cảnh hàng lỗi hỏng, bảo hành kém như thời các feature phone của những năm trước".
Thực tế thì hiện nay, lượng hàng smartphone về Việt Nam tương đối đa dạng từ chủng loại cho tới thương hiệu. Các dòng máy Samsung, HTC, Motorola và thậm chí là Apple liên tục được đưa về Việt Nam với mức giá dao động từ 8 đến 16 triệu đồng, mặc dù không phải phân khúc bán chạy nhất nhưng cũng có một thị phần là người dùng trung thành.
Lấy ví dụ iPhone 4 làm điển hình. Nếu chờ hàng chính hãng thì sẽ mất từ 5 đến 6 tháng mới xuất hiện chính thức tại Việt Nam. Trong khi hàng xách tay thường chỉ 2,3 tháng sau khi xuất hiện là đã dần quay về với mặt bằng chung giá hợp lý.
Chất lượng các smartphone rất tốt nên quan niệm hàng xách tay chất lượng không đảm bảo so với hàng chính hãng đã không còn hợp thời. Theo anh Lê Huy chủ cửa hàng ĐTDĐ xách tay cho biết: "Smartphone được nhà sản xuất chú trọng hơn rất nhiều vào chất lượng cùng những linh kiện cao cấp. Các lô hàng smartphone xách tay về chủ yếu có xuất xứ từ Mỹ và châu Âu, UK vốn là thị trường được kiểm định rất kỹ về chất lượng nên tỷ lệ lỗi hỏng rất thấp".
Một điều dễ thấy là, ngày càng nhiều mặt hàng smartphone "hot" về Việt Nam chỉ sau 1,2 ngày ra mắt tại thị trường quốc tế. Các chủ cửa hàng không ngại nhập về mà người dùng thì lại hào hứng xuống tiền mua để làm người đầu tiên chạm tay vào các siêu di động tạo nên một thế trận cung-cầu khá hợp lý.
Tâm lý người tiêu dùng Việt Nam hiện nay cũng không còn quá quan tâm nhiều về giá bởi người dùng smartphone thường là những người có thu nhập từ trung bình đến cao, do đó, giá có chênh lên hay chênh xuống từ vài trăm ngàn so với hàng chính hãng không còn là vấn đề. Quan trọng là đúng sở thích và thoả mãn nhu cầu tiêu dùng đúng lúc.
Trong nhiều trường hợp, hàng xách tay còn thỏa mãn "cơn nghiện" công nghệ của các tín đồ hi-tech. Ví dụ như những mẫu điện thoại 3D hay 4G, vốn là hàng "độc" như Sharp SH-12c, Motorola Droid Razr hay LG Thrill 4G vẫn luôn được khách hàng đón nhận.
Trong các tháng cuối năm này, sự sôi động của thị trường smartphone với những siêu di động từ các thương hiệu nổi tiếng sẽ là "mùa gặt" cho các chủ kinh doanh mặt hàng xách tay. Các nhà phân phối nước ngoài giảm giá, kích cầu mùa mua sắm đồng nghĩa với việc nhập hàng sẽ rẻ hơn cùng các ưu đãi hấp dẫn hơn như tặng kèm phụ kiện độc đáo và chắc chắn khi về Việt Nam chúng sẽ có giá cạnh tranh hơn với hàng chính hãng, từ đó tạo nên sự lựa chọn đa dạng cho người tiêu dùng.
