2011 là một năm rất sôi động của ngành viễn thông di động thế giới. Số lượng kết nối toàn cầu vượt ngưỡng 6 tỷ, cùng thời điểm dân số loài người chạm mốc 7 tỷ, thị phần của điện thoại thông minh trên phạm vi thế giới sắp sửa đạt 10%. Sự phát triển mạnh mẽ của phân khúc smartphone hầu hết là nhờ vào công lao của hai nền tảng chính là Android và iOS, giữa bối cảnh các hệ điều hành khác đang chật vật để có thể tồn tại và giữ vững thị phần. Windows Phone của Microsoft là một làn gió mới lạ, song doanh số bán chưa có gì ấn tượng, webOS thì yểu mệnh, và một tên tuổi cũng đang đứng trên bờ lao đao đó là Research in Motion với các sản phẩm điện thoại chạy BlackBerry OS. Điều gì đã xảy ra với nền tảng từng làm mưa làm gió trên thị trường smartphone thế giới, chúng ta hãy cùng nhìn lại một năm qua của RIM nhé.
RIM khởi đầu năm 2011 khá suôn sẻ. Giữa tháng 1, thông tin về những sản phẩm mới của RIM như Curve, Torch, Storm và nhất là BlackBerry Dakota xuất hiện, khiến cho người hâm mộ BlackBerry một phen xôn xao và háo hức chờ đợi. Cùng lúc đó, RIM cũng tập trung hoàn thiện chiếc máy tính bảng đầu tiên của hãng, BlackBerry PlayBook. Thời điểm này, các nền tảng khác như iOS và Android đã xây dựng cho mình những hệ sinh thái khá hoàn chỉnh và phong phú, vì thế, RIM buộc phải tìm mọi cách "đi tắt đón đầu" để PlayBook không quá thua thiệt so với đối thủ cạnh tranh. Một trong những phương án thú vị nhất được đưa ra là PlayBook sẽ hỗ trợ ứng dụng của Android, qua đó tận dụng ngay kho ứng dụng của Google và rút ngắn được rất nhiều thời gian cũng như công sức phát triển.
Đáng tiếc là mọi việc lại không như kế hoạch ban đầu.
PlayBook chính thức lên kệ vào ngày 19/4, và thách thức về phần mềm trở nên khó khăn hơn những gì RIM từng dự đoán. Áp lực ra mắt sản phẩm đã buộc RIM phải đưa PlayBook ra thị trường trong khi nó còn thiếu rất nhiều ứng dụng cơ bản như email, danh bạ, lịch làm việc và thậm chí là BlackBerry Messenger, phần mềm nhắn tin rất nổi tiếng trên các thiết bị BlackBerry. Người dùng buộc phải kết nối máy tính bảng với một điện thoại BlackBerry để có thể thực hiện những tính năng đó. Việc hỗ trợ ứng dụng Android cũng chỉ dừng lại trên bàn giấy, và kho ứng dụng nghèo nàn đã và đang là một vấn đề lớn của PlayBook cho đến tận ngày hôm nay.
Chưa dừng lại ở đó, không lâu sau khi PlayBook được bán ra, RIM thông báo rằng hãng chỉ có thể sẵn sàng để giới thiệu một sản phẩm điện thoại mới tại hội nghị BlackBerry World mà thôi. Sản phẩm đó chính là BlackBerry Bold 9900, chiếc điện thoại được cộng đồng hâm mộ BlackBerry mong chờ nhất. Tuy nhiên, đáng lẽ 9900 phải có mặt từ một năm trước đó, chứ không phải là 2011, RIM đã mất quá nhiều thời gian để có thể đưa những sản phẩm mang tính cạnh tranh ra thị trường đúng thời điểm.
Tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn cho RIM khi sự mất lòng trong nội bộ nhân viên của hãng đã lên đến mức bùng phát. Một lãnh đạo cấp cao của RIM đã gửi thư cho Mike Lazaridis và Jim Balsillie - hai đồng CEO của hãng - để bày tỏ sự thất vọng và mất lòng tin vào sự điều hành của ban giám đốc. Sau đó, RIM phản hồi rằng hãng đang giải quyết lần lượt những vấn đề vướng mắc, và "tình hình kinh doanh và tài chính của RIM vẫn rất tốt, để có thể khai thác những cơ hội sắp tới". Dĩ nhiên lời nói vẫn chỉ là lời nói, RIM đón nhận kết quả kinh doanh của quý 2 và quý 3 đầy thất vọng, với một dự báo khá u ám cho quý 4.
RIM đang phải đối mặt với nhiều thách thức và chông gai. Đợt cập nhật lớn đầu tiên của PlayBook sớm nhất cũng phải đến tháng 2 năm sau mới được phát hành, trong khi đó doanh số bán sản phẩm lại ngày một đi xuống. Điều này khiến cho giá trị của bản cập nhật không còn cao như trước nữa. Phiên bản phần mềm mới sẽ hỗ trợ ứng dụng email và một số tính năng PIM khác, song đội ngũ phần mềm của RIM vẫn phải đối mặt với một thách thức là BBM. Mới đây nhất, RIM tuyên bố buộc phải dời ngày ra mắt sản phẩm điện thoại chạy hệ điều hành mới BlackBerry 10 đến tận quý 3 năm sau, với lý do hãng đang chờ linh kiện chip LTE. Lại một lần nữa RIM thử lòng kiên nhẫn của người tiêu dùng.
Research in Motion có rất nhiều thế mạnh để có thể thành công trong thị trường di động hiện nay. Sản phẩm chất lượng tốt, mang phong cách rất riêecirc;ng, lượng người dùng trung thành vẫn còn rất nhiều. Nếu BlackBerry 10 thật sự là một sản phẩm mang tính đột phá thì RIM hoàn toàn có khả năng quay trở lại cuộc đua. Tất cả tùy thuộc vào một tầm nhìn xa, những chiến lược hợp lý và cách thức điều hành hiệu quả của ban lãnh đạo RIM.
