File MP3 là một dạng file âm thanh cơ bản, dù là file ghi âm hay file nhạc. Trong khuôn khổ bài viết, tôi không gọi là “thuật ngữ -MP3”, bởi từ MP3 đã trở nên quen thuộc, và nhắc đến “MP3”, là người ta liên hệ ngay được đến những thiết bị, sản phẩm có tính tương thích với file dạng MP3. Tuy nhiên, trong đa dạng nhu cầu sử dụng, có một vài nhu cầu cơ bản thiết yếu khi dùng file MP3 thì chưa hẳn các bạn đã để ý hết.
Trong vô số nhu cầu sử dụng file MP3, thì có lẽ những nhu cầu sau đây được tận dụng nhiều nhất: upload file lên web hay blog, in sao đĩa và copy vào thẻ nhớ máy điện thoại di động hay máy nghe nhạc bỏ túi (MP3, iPod, MP4…). Thế nhưng, trong quá trình sử dụng file MP3, thường có hiện tượng lỗi file, tức là file nghe được khi dùng các phần mềm nghe nhạc nhưng không thể đáp ứng mục đích sử dụng như upload lên web chẳng hạn, hay nặng nề hơn là không thể nghe được qua phần mềm nghe nhạc.
Nhận biết file bị lỗi?
Trước hết, bạn cần nhận biết đâu là một file MP3 hoàn chỉnh. Thời đại công nghệ ngày nay, bất kỳ một file MP3 nào khi được lưu trong máy tính, laptop… đều có hiển thị đầy đủ các thông số (thông tin về file), nếu là file nhạc tức một bài hát, thường được “cung cấp” đủ những thông tin sau: tên file (Nên đặt không dấu, ví dụ: Thang ba Tay Nguyen.mp3 ), dung lượng (bao nhiêu MB), thời lượng (thời gian: giờ, phút, giây…), Bit rate (thường là 128kpbs, và hiện khá thông dụng là 320kpbs), dạng file (type: MP3), tên ca sĩ thể hiện (Artist), album nào, bài số bao nhiêu (Track number)…
Một file MP3 hoàn chỉnh
Đó là một file MP3 nhạc hoàn chỉnh, và khi nghe, file chạy đều, âm thanh chuẩn, không vấp hay gián đoạn, được phát đủ thời lượng như thông tin cung cấp (ví dụ: 5:15, tức là file có thời lượng 5 phút 15 giây), thì bạn yên tâm file MP3 đó đảm bảo sử dụng được nhiều mục đích khác nhau.
Thế nhưng, thế nào là một file MP3 bị lỗi, và vì sao? File MP3 bị lỗi là file vẫn nhìn thấy dưới dạng một file dữ liệu thông thường, nếu may mắn thì khi bạn trỏ chuột vào thấy hiện 0 bytes hoặc chỉ vài chục bytes (tức là dung lượng file = 0, nếu là khoảng 75 bytes thì dung lượng file tương đương 1Kb), file đó chắc chắn không dùng để làm gì cả.
Còn nếu là file khi bạn trỏ chuột vào, chỉ cho bạn thấy 2 thông tin là dạng file, file.MP3, dung lượng file (ví dụ 5MB), thì file đó khi bật thử qua các phần mềm nghe nhạc có thể vẫn nghe được bình thường, nhưng chưa chắc và đến 99% là không thể sử dụng vào các mục đích khác, như một số đã nêu ở trên.
Có file MP3, vẫn hiện đủ mọi thông tin cơ bản cần thiết (dung lượng, thời lượng, Bit rate), nhưng khi mở lại không nghe được hoặc giả có nghe được thì bập bõm, cắc bụp… Có file nhạc, rõ ràng là file hoàn chỉnh, nhưng khi mở nghe thì bị giật giật, âm thanh không rõ, có khi hiển thị sai thông số về thời lượng (ví dụ: thông tin từ file cho biết file có độ dài 0:6:18 = 6 phút, 18 giây; nhưng qua phần mềm nghe nhạc, thường mặc định trên một máy tính là Windows Media Player, phần hiện list (danh sách file MP3) được mở hiện thời lượng file tận 1:12:18, tức file có độ dài về thời gian là 1 giờ, 12 phút, 18 giây). Kết luận, file MP3 đó bị lỗi, chỉ còn cách “gửi vào thùng rác”.
Những nguyên nhân: Nếu những file tải về trên mạng, thường ít bị lỗi, còn nếu nghe không rõ hoặc âm thanh kém chất lượng thì là do file đã được nén xuống, bit rate giảm đi (32kpbs, 16kpbs hay có khi 8kpbs); bị lỗi thì chỉ có nguyên nhân duy nhất là khi tải về bị gián đoạn (lỗi mạng, lỗi đường truyền Internet, tắt hoặc dừng đột ngột quá trình tải về).
Là file ghi âm: nếu dùng máy ghi âm thì rất hiếm khi bị lỗi (có chăng do máy hết pin đột ngột, bạn sơ ý nhấn vào “pause” mà không biết), còn khi ghi âm từ máy điện thoại di động (những máy rẻ tiền của Trung Quốc, ví dụ như tôi đã dùng qua máy F-mobile B240, sau một thời gian ngắn, chức năng ghi âm “liệt” hẳn) thì khả năng lỗi file là rất lớn.
Còn lại thì do quá trình sao chép dữ liệu, copy, chuyển tiếp file từ máy tính qua usb hoặc ngược lại, từ máy tính vào điện thoại di động hay máy nghe nhạc hoặc ngược lại, không thành công.
Sử dụng file MP3 hiệu quả
Khi đã phát hiện nguyên nhân file bị lỗi, nếu có nguồn để tìm file gốc hoặc có sẵn file gốc thì bạn chỉ cần load về hoặc copy lại. Còn một ở trường hợp hiện đủ thông tin cơ bản mà vẫn không sử dụng được thì bạn cần convert lại file, quá trình này rất đơn giản, vì hiện có rất nhiều phần mềm hỗ trợ convert file MP3 (từ các định dạng file âm thanh, hay file video… chuyển đổi sang định dạng file MP3), tôi quen và chỉ sử dụng Total Video Converter (hiện đang dùng bản 3.71), bạn có thể dễ dàng tải xuống trên mạng, hoặc tải về từ link: http://www.mediafire.com/?524ooexu369ed5r (bản đã crack, dùng được ngay).
Chọn định dạng file cần convert là MP3
Quá trình convert file (tùy theo dung lượng file cẩn convert mà thời gian sẽ lâu hay nhanh)
Lựa chọn mặc định của phần mềm hỗ trợ chuyển đổi file Total Video Converter là sẽ xuất ra file MP3 (normal file, tức file có bit rate là 128 kpbs), và cũng chỉ cần thế là đủ dùng rồi. Vì thường upload lên mạng, thì để đảm bảm file chạy hiệu quả, dung lượng các file không “ngốn” quá nhiều chỗ của server (nếu bạn làm việc có server riêng), thì file upload có dung lượng không quá 10MB. Khi convert xong, folder nguồn chứa file được convert sẽ hiện ra (mặc định đường dẫn là: C/program files/ Total Video Converter/Converted), nhưng với bản 3.71 như tôi đang dùng, phải đặt lại đường dẫn chứa file đã được convert và có lẽ các bạn cũng vậy, sau đó bạn chỉ việc copy lại vào folder cần sử dụng rồi yên tâm dùng file MP3 đó vào các mục đích của bạn.
Với trải nghiệm bản thân, tôi chỉ vấp vào những trường hợp can thiệp được bằng phần mềm chuyển đổi file, và xử lý triệt để, hiệu quả, đảm bảo công việc vận hành tốt không bị gián đoạn. Nếu có những trường hợp khác và thêm các cách xử lý file MP3 hiệu quả, rất mong các bạn chia sẻ thêm.
