Nếu chỉ đọc tiêu đề thôi, chắc chắn nhiều bạn nghĩ ngay rằng mình là một anti-fan của Apple nói chung và iPad nói riêng, vì "dám" đặt cái tít như thế cho chiếc máy tính bảng được sử dụng nhiều nhất trên thế giới. Đúng vậy, iPad rất thành công, nó được người dùng khắp nơi ưa chuộng, nhưng bạn chớ quên rằng sự thành công của iPad cũng đồng nghĩa với việc một cơ số các sản phẩm cạnh tranh đã và đang chịu thất bại nặng nề. Vì thế, chuyện iPad bị ghét bởi nhiều tên tuổi trong và ngoài ngành cũng không có gì là lạ, và tất cả đều có cái lý của họ đấy. Xin giới thiệu với các bạn bài viết dưới đây của Mike Elgan, một cây bút của trang Cultofmac.
Tại sao đối thủ cạnh tranh ghét iPad?
Thật ra viễn cảnh ban đầu không phải như chúng ta đang thấy. Nhiệm vụ của iPad là sản phẩm đi đầu, mở ra một kỷ nguyên mới cho điện toán di động, tạo ra cả một thị trường mới bên cạnh thế giới smartphone sôi động sẵn có. Sau khi hoàn tất vai trò tiên phong, iPad sẽ yên vị trên thị trường và thống trị phân khúc cao cấp. Những chiếc máy tính bảng chạy Android khi đó sẽ ào ạt đổ bộ và chiếm lấy phần lớn doanh số bán, cung cấp cho người dùng một loạt những lựa chọn phong phú về giá cả, kích cỡ và tùy chọn sản phẩm. Những thiết bị chạy các hệ điều hành độc quyền hơn như webOS của HP và BlackBerry OS của RIM sẽ đem lại những làn gió mới cho thị trường cũng như doanh thu cho các công ty sở hữu.
Đáng tiếc thực tế lại không diễn ra như vậy. Apple đã xây dựng một vị thế dẫn đầu quá lớn trên thị trường mà không một đối thủ nào, ngoại trừ Amazon, khả dĩ có thể tranh giành đáng kể thị phần. Không những thế, khoảng cách quá xa giữa kỳ vọng và thực tế của những sản phẩm máy tính bảng cạnh tranh với iPad đã đẩy những công ty sản xuất ra chúng lâm vào tình trạng khó khăn và thậm chí là làm biến đổi cả thị trường.
Nạn nhân đầu tiên có thể kể đến là TouchPad, sản phẩm được HP bán ra từ ngày 1/7. Mặc dù đặt rất nhiều hi vọng vào thiết bị của mình, nhưng phản hồi của thị trường lại quá tệ hại, đến mức chỉ 7 tuần sau đó, HP tuyên bố dẹp bỏ toàn bộ mảng sản xuất phần cứng webOS. Những cửa hàng bán lẻ đang tồn trong kho hàng trăm ngàn sản phẩm, mà họ biết rằng sẽ không thể nào bán được với mức giá niêm yết từ 500 USD trở lên. Chính vì thế, một số đợt đại hạ giá lớn đã diễn ra, với giá bán thấp nhất chỉ là 99 USD/máy, thấp hơn nhiều chi phí sản xuất.
Một tên tuổi lớn khác cũng phải chịu thiệt hại nặng nề chính là Research in Motion. Sản phẩm BlackBerry PlayBook của RIM có doanh số khá khẩm hơn TouchPad đôi chút, nhưng vẫn không tránh khỏi chiều hướng di xuống kể từ ngày đầu bán ra hồi tháng 4 năm nay. RIM dự đoán doanh số quý 2 của PlayBook sẽ đạt khoảng 2,4 triệu máy, song thực tế chỉ có 200 ngàn sản phẩm xuất kho đến tay người tiêu dùng. Không còn cách nào khác, hãng buộc phải giảm giá mạnh sản phẩm này để giải quyết tồn kho bất chấp việc bán dưới giá thành. Hậu quả là khoản lỗ 485 triệu USD mà RIM phải gánh vì những tính toán sai lầm cho PlayBook.
Một sản phẩm khác cũng đang bị bán dưới giá vốn đó là Kindle Fire. Amazon chấp nhận bán lỗ phần cứng và bù đắp lại từ việc bán nội dung số. Với những hãng sản xuất chấp nhận bán sản phẩm của mình dưới giá thành, họ đã vô tình gây ra hai vấn đề lớn cho thị trường. Thứ nhất là hiệu ứng domino. Đợt đại hạ giá của HP TouchPad đã ít nhiều ảnh hưởng đến doanh số của BlackBerry PlayBook, buộc RIM phải giảm giá theo. Không dừng lại ở đó, những chiến dịch khuyến mãi bất ngờ như vậy ảnh hưởng mạnh đến thi phần của các sản phẩm Android, và nhất là thay đổi nhận thức của người tiêu dùng về giá bán của một chiếc máy tính bảng.
Hậu quả là bất kỳ một sản phẩm máy tính bảng nào, ngoại trừ iPad, nếu muốn bán được số lượng lớn thì buộc phải bán dưới giá thành. Các nhà sản xuất sản phẩm Android đang phải đối mặt với hai lựa chọn, một là có lời nhưng chỉ bán được ít, và hai là chấp nhận bán lỗ để có doanh số cao. Đây chắc chắn không phải là viễn cảnh kinh doanh mong muốn của thị trường, trừ khi bạn là Apple hay Amazon, và lỗi phần lớn đều thuộc về iPad.
Sự thành công của iPad đã thuyết phục những công ty khác rằng họ cũng có thể làm được những điều mà Apple đã làm. HP và RIM là hai ví dụ, khi đã đánh giá quá cao về nhu cầu của thị trường, mà không nhận ra được rằng vị trí hiện tại của iPad là quá vững chắc và khó có thể cạnh tranh trực tiếp. Chính điều này đã dẫn đến việc bán tống bán tháo sản phẩm như đã đề cập ở trên, và nhất là ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường máy tính bảng Android.
Đến đây, bạn có thể hiệu tại sao iPad bị cả ngành sản xuất máy tính bảng ghét rồi chứ? Tuy nhiên, danh sách vẫn còn dài.
Tại sao thị trường máy tính bảng công nghiệp ghét iPad?
Máy tính bảng từ lâu đã là một thiết bị quen thuộc trong nhiều ngành công nghiệp.
Ngành hàng không trước đây sử dụng một thiết bị gọi là "túi điều hành bay điện tử" (electronic flight bag). Nhiều công ty đã và đang kinh doanh những chiếc máy tính bảng chuyên dụng đắt tiền, phục vụ cho những yêu cầu kỹ thuật của các phi công trong quá trình bay. Những thiết bị này một thời đã thay thế tài liệu giấy để trở thành chuẩn chung trong ngành hàng không. Mọi thứ đều tốt đẹp, cho đến khi iPad ra đời.
Sản phẩm của Apple có phần cứng cũng như phần mềm tốt hơn nhiều những thiết bị công nghiệp kia, chưa kể đến giá thành rất phải chăng. Bên cạnh đó, phi công có thể sử dụng iPad vào nhiều mục đích khác nhau, thông qua việc cài những ứng dụng được phát triển riêng. iPad lại một lần nữa bị ghét, và câu chuyện tương tự xảy ra với rất nhiều ngành công nghiệp, từ dược phẩm cho đến bán lẻ.
Tại sao thị trường đồ chơi ghét iPad?
Đồ chơi được mong muốn nhiều nhất trong dịp lễ Giáng Sinh năm nay là gì bạn có biết không? Là iPad đấy.
Chưa hết, iPad được người lớn yêu chuộng không thua kém gì trẻ con. Dĩ nhiên, ngành sản xuất đồ chơi sẽ rất nóng mặt khi biết tin này, vì iPad không chỉ thay thế một mà là hàng loạt mẫu đồ chơi khác nhau. Kho ứng dụng phong phú App Store cung cấp cho trẻ em hàng ngàn trò chơi, những thứ mà bố mẹ chúng từng phải bỏ tiền ra mua riêng lẻ từng món một. Nói ngắn gọn, bản thân chiếc iPad đã cướp đi nguồn thu từ những sản phẩm đồ chơi được bán ra, trong khi đó ứng dụng phần mềm "gom" nốt số tiền đáng lẽ phụ huynh sẽ dùng để mua đĩa trò chơi, sách tô màu...
Tại sao thị trường máy tính ghét iPad?
Kể từ khi ra mắt hồi năm ngoái, iPad đã và đang gây thiệt hại nặng nề cho thị trường máy tính truyền thống. Ba năm trước, máy tính siêu di động (netbook) là một trong những phân khúc sôi động nhất trên thị trường. Hiện nay, rất nhiều hãng sản xuất máy tính vẫn đang trông chờ vào phân khúc netbook để bảo đảm doanh thu, nhưng trong tương lai gần hướng đi đó sẽ phải chấm dứt.
Ngày hôm qua, Dell tuyên bố sẽ chấm dứt sản xuất dòng máy netbook để tập trung đầu tư cho sản phẩm máy tính siêu di động nhưng cấu hình cao là ultrabook. Như vậy, Dell đã từ bỏ cạnh tranh với iPad để chuyển sang cạnh tranh với MacBook Air, một sản phẩm rất thành công khác của Apple. Hãy cầu nguyện cho Dell vậy.
Không chỉ riêng Dell, ngành công nghiệp máy tính nói chung đang đối mặt với một nguy cơ ngày càng hiện rõ, khi một số người dùng đang sử dụng iPad để thay thế hoàn toàn một chiếc máy tính truyền thống kích thước chuẩn. Nguyên tổng biên tập tạp chí PC World Harry McCr@cken là một trong số đó. Hồi tuần trước, ông cho biết iPad 2 chính là chiếc máy tính mà ông yêu thích nhất. "Tôi nghĩ việc dùng iPad làm thiết bị điện toán chuyên nghiệp là khả dĩ. Xin lỗi, cho tôi nói lại. Tôi tin rằng việc đó là có thể, vì thực tế là tôi đã sử dụng iPad làm máy tính chính cho mình được ba tháng rồi, và tôi rất hài lòng về nó". Số lượng người có cùng suy nghĩ với Harry còn khiêm tốn, song đang có chiều hướng tăng lên, và đó là lý do để ngành công nghiệp máy tính phải đau đầu, và nhất là, đổ hết mọi căm ghét lên iPad.
Tại sao Amazon cũng sẽ sớm ghét iPad?
Kindle Fire là sản phẩm máy tính bảng duy nhất ngoại trừ iPad thành công trên thị trường, tính đến thời điểm này. Lý do chính: giá rẻ. Với 199 USD, bạn chưa tiền đủ để mua một nửa chiếc iPad 2 phiên bản thấp nhất. Bên cạnh đó, các dịch vụ phần mềm như đám mây miễn phí và kho nội dung số đồ sộ của Amazon cũng là những yếu tố giúp Kindle Fire thành công.
Nếu loại bỏ yếu tố giá rẻ, Kindle Fire là một chiếc máy tính bảng chất lượng thấp. Nó không có các phím vật lý cần thiết, không có những thiết lập bảo mật, riêng tư..., giao diện người dùng chậm chạp, bộ nhớ trong ít, phần mềm Android cũ, và nhiều những vấn đề khác. Kindle Fire thật sự phù hợp với miêu tả của Steve Jobs về chiếc máy tính netbook trước đây. Nó thua đối thủ ở mọi điểm, trừ giá bán.
Kindle có giá thấp hơn iPad bởi hai nguyên nhân chính. Thứ nhất, Amazon chấp nhận bán lỗ, trong khi Apple thu lợi nhuận cao từ iPad. Thứ hai, Kindle Fire có kích thước 7", trong khi iPad là một chiếc máy 10.1". Đối với một thiết bị nhỏ hơn thì giá thành màn hình, pin, linh kiện điện tử và các nguyên vật liệu khác cũng sẽ thấp hơn.
Thời gian gần đây, xuất hiện một số tin đồn cho biết có khả năng Apple sẽ thay thế iPod Touch bằng một chiếc iPad kích thước 7.85" vào năm sau. iPad 7", nếu là thật, sẽ có giá bằng với iPod Touch hiện tại là 199 USD, cũng chính là giá bán của Kindle Fire. Khi thời điểm đó đến, chỉ cần Apple giới thiệu chiếc iPad mới thôi là sẽ ngay lập tức ảnh hưởng đến doanh số của Kindle Fire. Đến lúc iPad 7" bán ra thì sẽ thật sự là một tai họa cho Amazon. Nếu là bạn, bạn sẽ chọn sản phẩm nào?
Kết luận
Người tiêu dùng yêu thích iPad. Tuy nhiên, sự thành công rực rỡ của nó đã có tác động lớn đến không chỉ sản phẩm, danh mục sản phẩm và công ty mà đến nhiều ngành công nghiệp trên thế giới. Đến thời điểm này, chưa có sản phẩm nào trên thị trường khả dĩ lật đổ được vị thế dẫn đầu của iPad, và cũng phải nhìn nhận rằng chưa có một sản phẩm điện tử tiêu dùng nào trong lịch sử lại nhận được nhiều sự yêu mến cũng như căm ghét đến thế.
