iPhone 4S đang rời kệ hàng với tốc độ chóng mặt và trở thành thiết bị điện tử bán chạy nhất trong lịch sử loài người. Câu hỏi đặt ra là, bằng cách nào Apple vẫn thuyết phục được khách hàng mua iPhone 4S?
Đến thời điểm hiện tại, chúng ta đều đã biết rằng iPhone 4S là chiếc smartphone bán chạy nhất từ trước đến nay của Apple với 4 triệu máy bán ra chỉ sau 3 ngày lên kệ so với 1,7 triệu máy của iPhone 4 và 1 triệu máy của iPhone 3GS trong cùng thời kỳ. Dĩ nhiên đây không phải là điều gây ngạc nhiên. Ngay trong 1 bài viết trước đây tôi đã đưa ra những dự đoán về việc iPhone 4S sẽ tiếp tục là chiếc smartphone bán rất chạy. Có bạn đọc thắc mắc rằng nếu như iPhone 4S thực sự gây ra nhiều thất vọng đến thế, thì tại sao doanh số bán hàng của iPhone 4S vẫn cao ngất ngưởng?
Trước hết, cần khẳng định rằng giới mộ đạo nói chung, và người hâm mộ Apple nói riêng đều có quyền thất vọng về 1 sản phẩm như iPhone 4S. 1 năm rưỡi nghiên cứu và phát triển để cuối cùng cho ra 1 sản phẩm mà về cơ bản là "bình cũ rượu mới", iPhone 4S không thỏa mãn được những kỳ vọng của người sử dụng đặt vào Apple.
Nhưng điều ấy không cắt nghĩa được lý do vì sao iPhone 4S lại bán chạy tới vậy?
Thêm nhà mạng
Thành công của iPhone 4S có thể nói có 1 phần rất lớn đóng góp của người Mỹ. Hồi giữa năm ngoái, thời gian đầu iPhone 4 ra mắt tại Mỹ chỉ có nhà mạng AT&T nắm giữ độc quyền phân phối chiếc smartphone này trên đất Mỹ. Sau đó vài tháng, Verizon, nhà mạng lớn nhất ở Mỹ mới được quyền phân phối phiên bản CDMA của iPhone 4. Có thể thấy ở 1 quốc gia mà các thiết bị đầu cuối thường bị giới hạn chặt chẽ và phụ thuộc nhiều vào các nhà mạng như Hoa Kỳ, 1 người sử dụng điện thoại gì chịu ảnh hưởng rất lớn vào việc nhà mạng của người đó có chấp nhận phân phối thiết bị ấy hay không.
Và việc iPhone 4 bị khóa vào mạng AT&T ở thời điểm lên kệ khiến các khách hàng sử dụng mạng Verizon, Sprint không thể mua được chiếc smartphone này. Đối với iPhone 4S câu chuyện hoàn toàn khác. Việc bổ sung thêm Verizon và Sprint ngay trong ngày đầu lên kệ của iPhone 4S khiến chiếc smartphone này có tới 260 triệu khách hàng tiềm năng so với con số 98.6 triệu khách hàng nếu chỉ tính riêng AT&T. Việc số lượng khách hàng tăng gấp hơn 2 lần rưỡi cộng với thực tế rằng 52 triệu khách hàng dùng mạng Sprint mới chưa hề "biết mùi" iPhone khiến iPhone 4S nhảy vào 1 thị trường mới với tiềm năng hơn hẳn những người tiền nhiệm của mình.
Nâng cấp
Mặc dù iPhone 4S không còn có khả năng bỏ xa các đối thủ Android như iPhone 4 đã làm vào thời điểm ra mắt. Tuy nhiên iPhone 4S vẫn là chiếc iPhone tốt nhất vào thời điểm hiện tại.
Và thời điểm hiện tại, có thể nói, với những người dùng iPhone muốn nâng cấp thì iPhone 4S là sự lựa chọn hợp lý nhất, và đồng thời cũng là... duy nhất. Tất cả những người chờ đợi iPhone 5 để nâng cấp giờ đây chỉ còn 2 sự lựa chọn: Lên iPhone 4S hay chuyển hẳn sang 1 thiết bị chạy Android.
Mà đối với 1 khách hàng đã từng sử dụng iDevices, đặc biệt là ở các thị trường như Châu Âu, Châu Mỹ, nơi mà các nội dung số trên iDevices như nhạc bản quyền, ứng dụng thường có giá trị vượt xa giá của 1 chiếc iPhone mua mới, người sử dụng thường rất khó "dứt áo" với các iDevices để chuyển sang các dòng thiết bị khác như Android hay Blackberry.
Camera là 1 trong những cải tiến quan trọng của iPhone 4S.
Chưa kể đến việc giá iPhone 4S ở Mỹ hoàn toàn không có hiện tượng cao đến "vô lý" như ở Việt Nam, vì vậy bỏ ra 200$ để nâng cấp lên 1 thiết bị như iPhone 4S từ iPhone 4 hay 3GS là điều nằm trong tầm tay của đa phần người phương Tây. Hơn nữa, một khi đã quen với các ứng dụng trên iOS, rất ít người muốn chuyển sang Android vì các ứng dụng tương đương trên Android có thể không tồn tại hoặc có thể có chất lượng tồi hơn.
Với con số hàng trăm triệu iPhone hiện đang lưu hành trên toàn thế giới, chúng ta có thể thấy iPhone 4S hiện đang có 1 lượng khách hàng tiềm năng cực lớn. Và nếu bạn so sánh lượng nguwif dùng iPhone hiện tại với thời điểm iPhone 4 ra mắt, bạn sẽ hiểu được vì sao iPhone 4S lại bán tốt hơn iPhone 4 nhiều đến vậy: 120 triệu iPhone 4 bán ra trong 1 năm rưỡi vừa qua chắc chắn đã giúp đội quân iFan lớn mạnh hơn rất nhiều.
Tốc độ của iPhone 4S nhanh hơn iPhone 4 khá nhiều cũng là một lý do khiến nhiều người muốn nâng cấp.
Những người chờ đợi iPhone 5 để nâng cấp chắc chắn có không ít người thất vọng. Tuy nhiên khi mọi chuyện lắng xuống, người ta nhận ra rằng mình chỉ có 1 sự lựa chọn là iPhone 4S. Những sự thất vọng của khách hàng không thể hiện trên giấy tờ, mà thay vào đó là con số 4 triệu máy khiến tất cả phải giật mình và Apple thì rất hả hê. 1 năm rưỡi qua, những ai có ý định nâng cấp đều nín thở chờ iPhone 5. Và khi iPhone 4S ra mắt, chỉ đơn giản là Apple "mở cửa xả lũ" cho hàng chục, thậm chí là hàng trăm triệu khách hàng đang mong ngóng. Điều này giải thích lý do khiến iPhone 4S có được khởi đầu tốt đến vậy.
1 bài hát trên iTunes Store bán với giá 0,99 $. Thử tưởng tượng nếu bạn đã mua 500 bài, liệu bạn có muốn nâng cấp lên Android khi mà nâng cấp lên iPhone 4S chỉ mất có 200$?
Nói tóm lại, thành công của iPhone 4S không phải đến từ việc lôi kéo thêm khách hàng mới bằng 1 công nghệ ấn tượng, 1 thiết kế bắt mắt mà là kết quả của hệ thống "chăn dắt" và ràng buộc khách hàng quá hiệu quả của Apple ngay từ phiên bản iPhone đầu tiên. Và chính những sự ràng buộc ấy khiến Apple giữ chân khách hàng của mình rất chắc. Bất luận thiết bị ra sau iPhone 4S là iPhone 5 hay... iPhone 4SS, đừng quá ngạc nhiên nếu bạn lại thấy doanh số chiếc smartphone "next gen" của Apple một lần nữa phá kỷ lục. Việc iPhone vẫn đang tiếp tục bán ra với tốc độ chóng mặt khiến thị trường dành cho chiếc smartphone thế hệ kế tiếp của Apple ngày càng lớn hơn, và một hệ quả trực tiếp là lại có nhiều người muốn nâng cấp hơn.
Các yếu tố khác
Thay vì 5 quốc gia truyền thống như Mỹ, Pháp, Đức, Nhật, Anh mà Apple vẫn chọn để phát hành iPhone đợt đầu, với iPhone 4S có thêm 2 quốc gia được phát hành trong đợt này đó là Úc và Canada. Điều này khiến iPhone 4S có độ phủ rộng hơn rất nhiều so với các tiền nhiệm. Sự ra đi của Steve Jobs ngay sau khi iPhone 4S ra mắt cũng góp phần hâm nóng lại sự kiện và hướng ánh đèn sân khấu vào Apple, gần như giúp iPhone 4S có được sự chú ý như khi Apple ra mắt iPhone 5. Những sự kết hợp đó đã khiến iPhone 4S trở thành sản phẩm công nghệ bán chạy nhất mọi thời đại với hơn 4 triệu đơn vị rời kệ chỉ sau có 3 ngày.
Chưa kể đến việc thời gian ra mắt của iPhone 4S đang rất cận kề đợt mua sắm cuối năm của các nước phương Tây. Điều này giúp iPhone 4S có thể có được sự khởi đầu ấn tượng hơn so với những tiền nhiệm vốn ra mắt vào mùa hè.
Kết
Có một thực tế trong kinh doanh như thế này: Sản phẩm bán chạy nhất đôi khi không phải là sản phẩm tốt nhất. Tôi cho rằng điều này đúng với iPhone 4S. Có lẽ để đánh giá iPhone 4S chúng ta sẽ cần nhìn vào 1 thị trường mà người tiêu dùng ít bị ảnh hưởng bởi các chiêu bài ràng buộc của Apple. Và Việt Nam chính là 1 ví dụ điển hình cho thị trường như thế. Đối với người Việt Nam mà đại bộ phận thường ít mua ứng dụng hay các nội dung số từ iTunes Store, việc thay đổi nền tảng từ iOS sang Android hoặc ngược lại thường ít khiến chúng ta phải "lăn tăn". Chính vì vậy sức tiêu thụ của iPhone 4S ở 1 thị trường như Việt Nam mới thực sự là thước đo đánh giá chính xác và ít bị chi phối hơn cả.
Và hiện tại, theo như quan sát của chúng tôi, mới chỉ sau 5 ngày về nước, iPhone 4S đã bắt đầu có xu hướng rục rịch giảm giá. Những chiếc iPhone 4S đầu tiên về nước được định giá 30 triệu đồng, sau đó là 28 triệu cho đợt hàng thứ 2 và hiện tại là 24.6 triệu đồng chỉ sau 5 ngày có mặt ở thị trường trong nước. Chưa kể đến việc bản quốc tế của iPhone 4S được định giá thấp hơn rất nhiều so với iPhone 4 thời điểm vừa về nước (30 triệu so với 40 triệu). Tiền nhiệm của iPhone 4S từng giữ giá lâu hơn rất nhiều (30 triệu cho bản World trong suốt nhiều tháng liền).
Thành công của iPhone 4S không phải là điều gì quá bất ngờ, nhưng điều khiến tôi cảm thấy bất ngờ là số lượng người sẵn sàng nâng cấp từ iPhone 4 lên iPhone 4S cao hơn hẳn dự kiến. Dường như sau khi những thất vọng ban đầu qua đi, người dùng iPhone 4 nhận ra rằng chip lõi kép, camera tốt hơn, iOS 5 và Siri vẫn là những nâng cấp đáng tiền.