Phần lớn công nhân đến từ các vùng xa xôi hẻo lánh đã chia sẻ rằng, họ không vui vẻ với cuộc sống của mình nhưng cũng không đến nỗi quá bất mãn. Với nguyên nhân chính từ việc trình độ học vấn thấp, phần lớn mọi người đều cho rằng bản thân họ cũng sẽ không có nhiều sự lựa chọn trong vấn đề nghề nghiệp.
Dejian Zeng đã làm việc 6 tuần tại một nhà máy lắp ráp iPhone ở Trung Quốc
Nhằm muốn xin vào công ty này, Dejian Zeng với mọi người cùng xếp hàng trong đợt truyển dụng, đồng thời phải vượt qua phần đọc lại bảng chữ cái tiếng Anh trong buổi phỏng vấn. Nếu chính thức được nhận vào làm việc ở công ty, phần lớn công nhân sẽ lựa chọn sinh sống ngay trong khu ký túc xá theo kiểu 8 người/phòng với giá gần 550.000 VNĐ/tháng bằng hình thức trừ trực tiếp vào lương. Ngoài ra, khu ký túc xá này cũng có phòng tập gym và phòng y tế cho công nhân.
Nhiều khả năng, nhà máy có khoảng 70.000 công nhân với độ tuổi từ 18 đến 20. Với công việc 12 tiếng/ngày nhận tổng mức lương (cộng cả tăng ca) hơn 10 triệu đồng/tháng, Dejian Zeng đảm nhận nhiệm vụ lắp ốc vít vào iPhone 6s và iPhone 7. Ngoại trừ được nghỉ vào chủ nhật, Dejian Zeng cùng với các anh chị em công nhân khác cũng phải làm việc 8 tiếng vào thứ bảy.
Khi làm việc ở nhà máy này, Dejian Zeng kiếm được khoảng 57.000 VNĐ/giờ
Điều đáng quan tâm nhất, hầu hết công nhân ở đây đều sở hữu thiết bị di động giá rẻ đến từ thương hiệu Trung Quốc, thay vì lựa chọn dòng iPhone để “ủng hộ” nhà sản xuất Apple. Về quy định tại khu ký túc xá, tất cả công nhân không được phép hút thuốc lá hay uống rượu bia ở nơi đây. Tất cả công nhân cũng bị cấm đưa bất cứ thiết bị điện tử vào khu vực sản xuất của nhà máy, buộc phải đeo thẻ và hệ thống nhận diện khuôn mặt sẽ quyết định ai đó có được đi qua cửa hay không.
Phòng (nhà) ăn của công nhân
Khi làm việc ở dây chuyền sản xuất, một số công nhân thường trò chuyện, ca hát cùng nhau nhưng nhanh chóng bị quản lý nhà máy phát hiện. Quản lý nhà máy thường xuyên lớn tiếng, quát mắng công nhân cũng như yêu cầu họ phải luôn tập trung làm việc. Dejian Zeng chia sẻ rằng: “Quản lý có thái độ cư xử rất tệ với công nhân, thường xuyên quát mắng nếu họ không làm nhanh. Bạn có thể nghe tiếng quát mắng suốt cả ngày. Điều đó trở nên quá bình thường ở nhà máy này".
Trước đây đã từng xảy ra một trường hợp, quản lý nhà máy yêu cầu dây chuyền sản xuất ngưng hoạt động nhằm tập hợp tất cả mọi người chỉ để khiển trách một công nhân mới vì không theo kịp tiến độ công việc. Kết quả, tất cả công nhân đều cảm thấy sốc với phản ứng của người quản lý nhà máy vào thời điểm đó.
Chỉ từ ngày 20/04 đến 27/04/2013, nhà máy sản xuất Foxconn ở Trịnh Châu đã từng xảy ra 2 vụ công nhân tự tử vì môi trường làm việc khắc nghiệt đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trên thế giới. Trong khi đó, Zeng đang bí mật làm việc nhà máy Pegatron – nhà máy này cũng từng bị nhắc đến trong các bài viết về mặt tối của công nhân iPhone trên BBC vào năm 2014 và Bloomberg năm 2016. Tác giả cho biết rằng, các công nhân thường phải làm quá giờ trong điều kiện khắc nghiệt.
Apple cho biết, hãng cũng có nhân viên giám sát tại các nhà máy lắp ráp thiết bị di động. Trong khi đó, Dejian Zeng đã nhìn thấy nhân viên giám sát từ 2 đến 3 lần. Mỗi lần biết có người giám sát đến, quản lý nhà máy thường nhanh chóng thay đổi thái độ. Dejian Zeng cho biết rằng, "Các nhân viên của Apple sẽ chỉ đi bộ để quan sát".
Dejian Zeng tốt nghiệp Đại học New York
Mới tốt nghiệp Đại học New York, Dejian Zeng có dự định làm việc cho một tổ chức nhân quyền chuyên về các vấn đề ở Trung Quốc. Nhờ những trải nghiệm thực tế khi làm công nhân nhà máy lắp ráp iPhones trong 6 tuần, Dejian Zeng nói rằng bản thân anh mong muốn khách hàng của Apple sẽ biết được họ đang mua sản phẩm gì và chúng được tạo ra như thế nào.
Dejian Zeng nhấn mạnh, "Khi cầm trên tay chiếc điện thoại hay máy tính, mọi người đừng xem thường chúng. Hãy biết rằng, hàng nghìn công công đang làm việc cả ngày lẫn đêm, gần như 24 giờ/ngày trong nhà máy để làm ra thiết bị bạn đang sử dụng".
Tham khảo: News