Cuộc đua OTT tại Việt Nam diễn ra như thế nào?
Nhiều tin đồn cho hay Viber Media, công ty chủ quản Viber đang muốn bán mình với giá từ 300 triệu tới 600 triệu USD. Viber là ứng dụng nhắn tin và gọi điện miễn phí hiện đang có khoảng hơn 200 triệu người đăng ký. Người dùng Viber hoạt động ở 200 quốc gia, nhưng mạnh nhất là Đông Nam Á, Tây Nam Á, Trung Đông và Bắc Phi.
Tại Việt Nam, Viber công bố đạt khoảng 8 triệu người dùng, và CEO Viber là Talmon Marco cho biết họ đạt được thành quả trên không hề tốn bất cứ chi phí quảng cáo nào. Tuy vậy, vào cuối năm 2013, Viber cũng thành lập văn phòng ở Việt Nam và ra mắt người dùng trong nước và truyền thông qua chương trình Giáng Sinh Tím.
Viber hiện là một trong những OTT nổi bật nhất trên toàn cầu
Trong khi đó, người khổng lồ của viễn thông Việt Nam là Viettel tuy đạt mức doanh thu hơn 162.000 tỷ đồng vào năm qua nhưng ban lãnh đạo công ty này đang ra sức tìm hướng đi mới. Từ đầu năm trước tới nay, lãnh đạo Viettel luôn than phiền về việc các dịch vụ nhắn tin gọi điện trên smartphone (thường gọi là OTT) đang bào mòn doanh thu của doanh nghiệp này. Cũng chính vì lý do mất vài trăm tỷ mỗi năm vì OTT, nên các nhà mạng di động, trong đó có Viettel, đã tăng cước 3G vào tháng 10 năm 2013
Mấy ngày gần đây, Phó Tổng giám đốc Viettel, ông Nguyễn Mạnh Hùng, thường xuyên đăng đàn trên báo chí để nói về việc Viettel đang “rất cần mua các công ty sáng tạo”, hoặc “Viettel đang thương thảo để mua lại Kakao Talk”. Lý giải cho điều này, Viettel cho rằng hiện tại họ sáng tạo không đủ để theo kịp cơn sóng công nghệ, vì thế họ cần “thay máu sáng tạo” cho công ty mình.
Động thái đánh tiếng mua Kakao Talk được giới công nghệ trong nước chú ý. Nhưng theo bình luận của nhiều người, Viettel khó lòng mua được Kakao Talk, công ty đang thống trị ngành OTT tại Hàn Quốc với tỷ lệ 93% người sử dụng smartphone.
Một phần là Viettel khó lòng huy động đủ tiền mặt để mua Kakao Talk, một công ty được định giá khoảng 3 tỷ USD, trong khi lợi nhuận năm vừa rồi của Viettel mới chỉ hơn 1 tỷ USD. Ngoài tiền mặt ra, Viettel không thể mua bằng cổ phiếu, vì công ty này chưa cổ phần hóa, và cũng chưa thấy động thái nào của chính phủ về việc cổ phần hóa Viettel. Tuy nhiên, tin Viber muốn bán mình có thể là một gợi ý hay cho Viettel.
Sự phát triển quá mạnh của OTT khiến các nhà mạng như Viettel gặp khó trong việc thu về lợi nhuận từ khách hàng
Thứ nhất, Viber là một công ty hoạt động rộng trên toàn thế giới. Rất “cùng chí hướng” với Viettel đang hoạt động tại 9 quốc gia trên 3 châu lục. Viber cũng có lượng người dùng quốc tế rất lớn, không giống như Kakao Talk, chỉ thành công ở Hàn Quốc và có lượng người dùng nước ngoài không đáng kể.
Với những động thái đầu tư vào các quốc gia nghèo hơn Việt Nam, Viettel cho thấy họ đang muốn xuất khẩu mô hình viễn thông từng thành công ở Việt Nam qua các quốc gia này. Tuy nhiên, không giống như thời kỳ phát triển viễn thông ở Việt Nam, chỉ 5 - 10 năm nữa, mạng internet di động sẽ phủ ở các quốc gia này. Hiện tại, tổ chức Internet.org do Facebook đứng sau và dự án khí cầu wifi của Google đang lên kế hoạch để phủ internet tới các khu vực nghèo. Các tổ chức này hy vọng dùng internet di động miễn phí để thúc đẩy đời sống kinh tế - xã hội ở các quốc gia này.
Như thế, chỉ trong vòng vài năm nữa thì các ứng dụng gọi điện miễn phí sẽ bắt đầu “ăn mòn” doanh thu của các nhà mạng viễn thông, như câu chuyện đang xảy ra ở Việt Nam. Và mô hình nhà mạng của Viettel ở các quốc gia này sẽ bị đe dọa nghiêm trọng. Vì thế, việc mua một công ty ứng dụng gọi điện miễn phí đã có nền tảng sẵn như Viber có thể sẽ giúp Viettel thay đổi mô hình của mình thành công.
Thứ hai, Viber có giá rẻ hơn nhiều so với giá của Kakao Talk. Viber hiện có rất ít mô hình kinh doanh kiếm ra tiền, so với các mô hình bán game của Kakao Talk. Tuy Kakao Talk chỉ mạnh ở Hàn Quốc, nhưng như thế là đủ để ứng dụng này trở thành một cổng game di động ở Hàn Quốc với doanh thu từ game lên tới 300 triệu USD, chỉ tính nửa đầu 2013. Hơn nữa, cái giá vài trăm triệu USD của Viber thì Viettel có thể “rút ví”. Nên nhớ rằng Viettel đã từng đầu tư hơn nửa tỷ USD cho công ty đầu tư đứng sau các dự án đầu tư ra nước ngoài của mình Viettel Global.
Thứ ba, nếu Viettel nói rằng họ muốn mua “một công ty sáng tạo” thì Viber sáng tạo hơn nhiều so với Kakao Talk. Ra đời từ 2010, Viber là một trong những ứng dụng nhắn tin, gọi điện miễn phí đầu tiên trên thế giới. Với đội ngũ nhân viên chỉ vài chục người, nhưng Viber vẫn tập trung phát triển nhiều dịch vụ độc đáo. Đặc biệt, dịch vụ Viber Out cho phép người dùng Viber gọi ra điện thoại bàn được đánh giá là đối thủ có khả năng đe dọa Skype.
Viber tập trung sáng tạo vào viễn thông trên nền internet, không như các ứng dụng châu Á như Line và Kakao Talk phải chia sẻ nguồn lực để phát triển với lĩnh vực game trên di động. Định hướng đó của Viber có lẽ sẽ hợp với đại gia viễn thông Viettel hơn nhiều.
CEO Viber đã phủ nhận thông tin về việc bán mình trên Reuters. Tuy nhiên, với gợi ý về việc Viber Media từng liên hệ với Goldman Sachs về việc tìm người mua 6 tháng trước đây, cơ hội cho Viettel vẫn còn rất nhiều. Liệu ban lãnh đạo Viettel có chơi “ván bài lớn” này?
Đọc thêm: 2013: Cuộc chiến tử thần của các OTT làng di động Việt
