Ở phần trước chúng ta đã xem qua 10 chiếc card dưới 200 USD đáng giá nhất. Đa số chúng đều đóng mác GeForce của NVIDIA. Còn lần này, sau khi AMD mua lại ATI, cuộc chơi có vẻ đã đổi chiều với nhiều đại diện đóng mác Radeon HD (một cách để AMD phân định các sản phẩm mới nhằm tránh nhầm lẫn với các dòng cũ).
11. AMD Radeon HD 2600 XT
Như đã nói, sau lần "cưới hỏi" "cô vợ" ATI xong, "anh chàng" AMD đã lao vào cuộc chiến với "nhân tình" cũ NVIDIA (thực chất quan hệ giữa AMD và NVIDIA trước đấy khá tốt, không chỉ ở đồ hoạ mà còn CPU và chipset, cuộc hôn phối giữa AMD và ATI thực sự gây shock cho giới công nghệ). Chỉ ít tháng sau khi NVIDIA ra mắt GeForce 8600 GT, AMD đáp trả với Radeon HD 2600 XT.
Cũng như các model của NVIDIA, ban đầu những chiếc card Radeon HD mới cũng khá đắt đỏ. Nhưng nhờ sự tồn tại mang tính cạnh tranh cùng hiệu năng ngang ngửa nhau, chúng đã châm ngòi cho một cuộc chiến giá cả. Tem giá của 2 sản phẩm lần lượt bị đẩy xuống dưới 100 USD so với ngưỡng trên 150 USD khi vừa ra mắt.
Radeon HD 2600 XT dựa trên GPU RV630, sản xuất trên dây chuyền 65 nm với 120 nhân shader (SP) hoạt động ở xung 800 MHz, giao tiếp nhớ 128-bit hoạt động ở cùng xung với nhân SP.
12. NVIDIA GeForce 8800 GT & 9800 GT
Hai model này thực chất là một, do NVIDIA đổi tên chiếc card GeForce 8 thành GeForce 9. Vào cuối 2007, tròm trèm một năm sau khi GeForce 8800 GTX xuất hiện, NVIDIA phát hành một trong những chiếc card có tầm ảnh hưởng nhất thập kỷ - GeForce 8800 GT.
Dựa trên GPU G95 (65 nm) mới, card GeForce 8800 GT có 112 SP (so với card đầu đàn GeForce 8800 GTX là 128 SP), xung nhân 600 MHz và xung nhớ 900 MHz, giao tiếp nhớ 256-bit. Giá thành 200 / 250 USD tuỳ dung lượng RAM, model này có hiệu năng như "trêu ngươi" khi gần ngang đàn anh 600 USD GeForce 8800 GTX và khỏi cần nói, bỏ xa model đứng đầu Radeon HD 2900 XT của AMD.
Và nó đã thành công như nào ? 4 năm sau ra mắt, cho đến hôm nay GeForce 8800 GT vẫn là một chiếc card tương đối đủ cho game (tất nhiên không thể bằng những chiếc về sau). Hiệu năng của nó gần với Radeon HD 6670, và vẫn mạnh hơn đàn em GeForce GT 240 dùng GDDR5. NVIDIA hiện vẫn chưa có model dưới 100 USD nào thay thế được nó.
GeForce 8800 GT giữ một vị trí khá "bền bỉ" trong danh sách những card khuyên dùng của Tom's Hardware trong một thời gian dài. Kể cả lúc bị sửa tên thành GeForce 9800 GT, nó vẫn là một huyền thoại về gaming. Mãi về sau nó mới bị loại khỏi danh sách vì ... không còn bán để mua nữa !
13. AMD Radeon HD 3850 & 3870
"Trời sinh Du lại còn sinh Lượng?", nếu Radeon HD 3850 và 3870 không ra đời trong một thế giới không tồn tại GeForce 8800 GT, thì chúng có thể đã thống trị toàn phân khúc phổ thông. Nhưng định mệnh đã sắp đặt, 2 chiếc card Radeon xuất hiện chỉ vài tháng sau khi model phổ thông của NVIDIA trở thành huyền thoại. Mặc dù vậy, những chiếc card của AMD đem lại mức hiệu năng tương xứng với giá thành của chúng.
Radeon HD 3850 dùng một GPU 55 nm với 320 SP, xung nhân 670 MHz và xung nhớ 833 MHz, chạy giao tiếp nhớ 256-bit. Radeon HD 3870 dùng cùng loại GPU nhưng xung nhân và nhớ cao hơn lần lượt là 775 & 1125 MHz. Mặc cho HD 3870 giành giật vị trí gần với 8800 GT, HD 3850 vẫn tìm thấy vị trí đứng phù hợp cho mình với mức giá thấp hơn.
Cho đến cuối "cuộc đời", Radeon HD 3850 và 3870 phải đối mặt với các phiên bản GeForce 9600 ở mức 85 & 100 USD, góp phần tạo ra một tiêu chuẩn mới cho phân khúc card bình dân (dưới 100 USD).
14. NVIDIA GeForce 9600 GT & GSO
Nhưng Radeon HD 3870 không "luồn cúi" bên dưới GeForce 8800 GT được lâu. Tới đầu 2008, người ta chứng kiến sự ra đời của GeForce 9600 GT. Được trang bị GPU G94 (65 nm) với 64 SP, giao tiếp nhớ 256-bit, xung nhân 650 MHz và nhớ 900 MHz, sản phẩm này mạnh ngang hàng với Radeon HD 3870. Về sau, chúng "đánh nhau" quyết liệt cho tới khi còn chưa tới 100 USD.
Còn với GeForce 9600 GSO, nó lại không xuất phát từ cùng GPU G94. Nó chính xác hơn là bản sửa tên của GeForce 8800 GS, vốn là phiên bản không hoàn chỉnh của GeForce 8800 GT dựa trên GPU G92, chỉ có 96 thay vì 128 SP. Giao tiếp nhớ cũng bị thu lại từ 256-bit xuống 192-bit, điều này dẫn tới dung lượng bộ nhớ có con số "buồn cười" 384 MB. Và hiệu năng của GeForce 9600 GSO (hay GeForce 8800 GS) vừa đủ để "đuổi kịp" Radeon HD 3850.
Nhưng dường như "muốn" người tiêu dùng bối rối hơn, về sau NVIDIA thay đổi "ruột" model GeForce 9600 GSO bằng cách dùng GPU G94 vốn của GeForce 9600 GT, nhưng chỉ có 48 SP hoạt động bình thường. Xung nhân và nhớ vẫn không đổi (550 & 800 MHz) nhưng số lượng shader giảm trong khi băng thông nhớ được tăng lên (256-bit). Kết quả là một chiếc card có hiệu năng tương đương model cũ (dùng GPU G92).
15. AMD Radeon HD 4850 & 4870
Dòng sản phẩm GeForce GTX 200 được ra mắt vào giữa 2008, với model GTX 280 là chiếc card mạnh nhất thế giới lúc bấy giờ. Nhưng chỉ vài tuần sau, AMD giới thiệu 2 model Radeon HD 4850 và 4870. Dù 2 đại diện Radeon không thể tranh giành vị trí đầu bảng, song giá của chúng lại hấp dẫn được một số đông người dùng khi đem lại mức khung hình (fps) khá chắc chắn. Với giá thành lần lượt là 200 & 300 USD, thực tế Radeon HD 4850 và 4870 mạnh ngang hàng với GeForce GTX 260 (400 USD) và 9800 GTX+ (230 USD).
Cả hai chiếc card của AMD có được tốc độ và giá thành phù hợp nhờ thiết kế hiệu quả của chúng. Cùng dùng chung GPU RV770 (55 nm) với 800 SP và giao tiếp nhớ 256-bit, Radeon HD 4850 chạy ở xung 625 MHz và dùng bộ nhớ GDDR3 ở tốc độ 993 MHz, còn Radeon HD 4870 chạy ở xung 750 MHz và dùng bộ nhớ GDDR5 900 MHz. Bộ nhớ GDDR5 đem lại băng thông gấp đôi GDDR3 (khi ở cùng xung) đã giúp Radeon HD 4870 đối đầu tốt với GeForce GTX 260.
Một cuộc chiến giá cả là điều không thể tránh khỏi. Thế nhưng GeForce GTX 260 tốn kém nhiều hơn để sản xuất, nên nó không thể "xuống giá" thấp ngang với đối thủ từ AMD được. Chưa kể, Radeon HD 4870 sau cùng đã hạ xuống chỉ còn 150 USD trước khi được thay thế bởi Radeon HD 5770. Còn GeForce 9800 GTX+ về sau được đổi tên thành GeForce GTS 250, được định hướng để tạo áp lực lên Radeon HD 4850. Cả hai chiếc card này chung cuộc chỉ còn 100 USD và đều đem lại giá trị tuyệt vời trong suốt một thời gian dài.
16. NVIDIA GeForce GTS 250 (GeForce 9800 GTX+)
GeForce 9800 GTX được giới thiệu vào Q1 2008, giá thành trong khoảng 300 - 350 USD và được định hướng là giải pháp cao cấp từ NVIDIA. Nó mạnh gần ngang GeForce 8800 Ultra, nhưng đứng ở mức giá thấp hơn rất nhiều. Việc AMD ra mắt Radeon HD 4850 trong cùng năm đã gây ngạc nhiên cho nhiều người và NVIDIA đánh trả lại bằng cách tốt nhất mà họ có : OC GeForce 9800 GTX lên đồng thời hạ giá của nó xuống. Chiếc card mới được đặt tên GeForce 9800 GTX+.
Dùng cùng GPU G92 của card GeForce 8800 GTS 512 với giao tiếp nhớ 256-bit và 128 SP, nhưng nhờ tiến trình 55 nm nên con chip đồ hoạ của GeForce 9800 GTX+ đạt được mức xung 738 MHz (cao nhất trong tất cả các model GeForce 8 & 9 từng ra mắt) và bộ nhớ GDDR3 chạy ở mức 1100 MHz.
Chiếc card vận hành khá tốt, đến nỗi trong 2009 nó đã được đổi tên thành GeForce GTS 250 nhằm phù hợp với chính sách về thương hiệu của NVIDIA. GeForce GTS 250 "sống mái" với Radeon HD 4850 cho đến khi cả hai cùng ngưng được sản xuất, và cùng trở thành huyền thoại ở phân khúc bình dân khi chỉ còn khoảng 100 USD.
17. Radeon HD 4670 & 4650
Vào cuối 2008, AMD mở rộng thêm dòng sản phẩm Radeon HD 4000 với hai model tầm trung Radeon HD 4670 và 4650. Các thông số kỹ thuật rất gần với Radeon HD 3870 và 3850, điểm khác biệt lớn nhất là giao tiếp nhớ bị thu hẹp từ 256 xuống 128-bit. Cả bốn chiếc card này đều có 320 SP, và hai đại diện HD 4600 chỉ khác nhau ở mức xung : 600 MHz nhân và 500 MHz nhớ DDR2 cho Radeon HD 4650, còn Radeon HD 4670 là 750 MHz nhân và 900 - 1000 MHz nhớ GDDR3 (gấp đôi băng thông nhớ).
Nhưng ưu điểm thực sự của hai chiếc card này nằm ở mức giá của chúng : 70 USD cho Radeon HD 4650 và 80 USD cho Radeon HD 4670, cho phép model Radeon HD 3850 đã "nhiều tuổi" và ngưng được sản xuất "về hưu". Radeon HD 4670 và 4650 cùng thiết lập nên phân khúc card bình dân (dưới 100 USD) mới cho đến khi chúng tiếp tục bị thay thế bởi đàn em Radeon HD 5670 và 5570 vào năm sau.
18. AMD Radeon HD 5770 (HD 6770)
Sau khi ra mắt dòng sản phẩm Radeon HD 5800 vào cuối 2009, AMD nhanh chóng bổ sung thêm hai đại diện Radeon HD 5770 và 5750. Các model này đem lại hiệu năng ngang ngửa với Radeon HD 4870 và 4850. Mặc dù ban đầu Radeon HD 5770 được rao ở mức 160 USD, nhưng con số ấy nhanh chóng sụt giảm, khiến cho chiếc card trở thành kẻ đứng đầu về giá trị sản phẩm.
Cùng có 800 SP nhưng chạy ở xung 850 MHz, Radeon HD 5770 nghe như một bản HD 4870 được OC sẵn. Tuy vậy Radeon HD 5770 dùng giao tiếp nhớ 128-bit còn HD 4870 là 256-bit. Hai chiếc card đều dùng bộ nhớ GDDR5 với chip nhớ trên Radeon HD 5770 chạy ở mức 1200 MHz còn. Và có vẻ Radeon HD 4870 không dùng hết ngần ấy băng thông nhớ khi HD 5770 cho hiệu năng gần tương đương với một bộ nhớ nhỏ hơn khá nhiều.
Hiện Radeon HD 5770 vẫn có mặt trên thị trường. Ở mức 110 USD, không có model nào có thể chạm tới nó. Các đối thủ gần nhất là Radeon HD 6790 và GeForce GTX 550 Ti, nhưng cả hai đều có giá 130 USD và tạo ra khoảng cách lớn về mặt giá trị. Radeon HD 5750 lại không được khuyến khích nhiều bằng HD 5770 vì khoảng cách về giá quá nhỏ so với giá trị mang lại.
Vị thế đứng của Radeon HD 5770 quá tốt đến nỗi AMD bỏ qua ra mắt sản phẩm mới cho phân khúc này. Bù lại họ chọn cách đổi tên nó thành Radeon HD 6770 vào đầu 2011. Khác biệt duy nhất về tính năng của Radeon HD 6770 và 5770 là khả năng tăng tốc phần cứng khi xem Blu-ray 3D.
19. Radeon HD 5570 & 5670
Radeon HD 5570 được giới thiệu trước vào cuối 2010, trong khi HD 5670 ra mắt trễ hơn một vài tháng. Hai chiếc card đều dùng GPU RV830 (40 nm) với 400 SP và giao tiếp nhớ 128-bit. Radeon HD 5570 hoạt động ở xung nhân 650 MHz và nhớ 900 MHz GDDR3. Còn Radeon HD 5670 ở mức nhân 775 MHz và nhớ 1000 MHz GDDR5. Việc dùng GDDR5 giúp Radeon HD 5670 có băng thông nhớ gấp đôi HD 5570.
Radeon HD 5570 có giá khi ra mắt 80 USD, thực sự không gây hấp dẫn, vì hiệu năng của nó chỉ ngang chiếc card Radeon rẻ hơn 10 USD là HD 4670. Song khi Radeon HD 4670 được cho "về hưu", AMD đặt lại giá cho HD 5570 là 60 USD. Chiếc card này trở thành mức đo chuẩn cho các gamer có hầu bao rất hạn hẹp.
Trong khi đó Radeon HD 5670 mạnh hơn khá nhiều, chỉ xếp sau GeForce 8800 GT (9800 GT), nhưng giá ra mắt ban đầu (100 USD) lại quá cao. Khi AMD hạ xuống còn 80 USD, Radeon HD 5670 trở thành một lựa chọn hợp lý hơn. Đặc biệt khi GeForce 8800 GT (9800 GT) không còn trên thị trường nữa thì Radeon HD 5670 còn "một mình một chợ".
20. NVIDIA GeForce GTX 460
Sau cùng đến 2010, NVIDIA cũng chịu ra mắt một model dưới 250 USD mà không dùng lại (đổi tên) kiến trúc của các model GeForce 8800. GPU GF104 (40 nm) thực sự dựa trên kiến trúc Fermi mới với các thay đổi được tối ưu cho xử lý dòng đa nhân. Hiện thân đầu tiên của GF104 là GeForce GTX 460.
Model này có hai phiên bản : GeForce GTX 460 1 GB và 768 MB. Khác biệt về dung lượng nhớ này được thể hiện trên nhiều thông số khác. Dù đều có 336 SP (hay nhân CUDA), xung nhân 675 MHz và nhớ 900 MHz GDDR5, phiên bản 1 GB có giao tiếp nhớ 256-bit và 32 ROP trong khi bản 768 MB chỉ có 192-bit giao tiếp nhớ với 24 ROP. Nhưng sau cùng thì hiệu năng không khác biệt lắm. Khoảng cách này cho phép chúng có khác biệt vừa phải về giá khi ra mắt : 230 USD cho bản 1 GB và 200 USD cho bản còn lại.
Đến khi Radeon HD 6850 xuất hiện, GeForce GTX 460 1 GB bị đẩy xuống mức 200 USD và tiếp tục hiện diện cho đến hôm nay. Hiện nó có giá 160 USD nhưng hiệu năng rất ấn tượng. Không may cho GeForce GTX 460 768 MB, phiên bản này đã bị ngưng sản xuất và vị trí của nó hiện bị nắm giữ bởi tân binh Radeon HD 6790.
21. Radeon HD 6850 & 6870
AMD ra mắt chip Barts (kiến trúc VLIW4) vào cuối 2010. Mẫu GPU 40 nm này được dùng cho Radeon HD 6850 và 6870, nhưng có khác biệt về cấu hình. Radeon HD 6850 có 960 SP, xung nhân 775 MHz và xung nhớ 1000 MHz. Còn Radeon HD 6870 có 1120 SP, xung nhân 900 MHz và nhớ 1050 MHz. Cả hai đều có giao tiếp nhớ 256-bit và cùng hỗ trợ bộ nhớ GDDR5.
Các thông số trên đã để lại mức hiệu năng ấn tượng. Với giá 180 USD, Radeon HD 6850 nhanh chóng trở thành chiếc card 200 USD khó nhằn. NVIDIA đối phó bằng cách giảm giá model GeForce GTX 460 1 GB. Hiện nay cả hai đang so găng với nhau tại cùng mức 160 USD.
Còn model Radeon HD 6870 khởi đầu "sự nghiệp" bằng 240 USD, hiệu năng của nó được xem gần với GeForce GTX 470. Tại lúc ấy, chiếc card GeForce có giá 300 USD. Điều tất yếu là giá GeForce GTX 470 được giảm để tạo ra cạnh tranh. Nhưng không lâu sau nó đã được "nghỉ hưu" và được thay bằng đàn em GeForce GTX 560. Cho đến nay, hai model card Radeon và GeForce trên cùng chiến đấu tại mức giá 180 USD. Hiệu năng card đồ hoạ ở phân khúc phổ thông hiện chưa bao giờ ấn tượng đến thế.
Và tương lai ?
Điều hiển nhiên là danh sách này sẽ không dừng ở đây. Hai nhà sản xuất GPU chính là AMD và NVIDIA sẽ tiếp tục bổ sung thêm các tân binh mới vào đấu trường. Tuy vậy với sự xuất hiện của các CPU đi kèm nhân xử lý đồ hoạ (APU theo cách gọi của AMD), xem chừng phân khúc card dưới 100 USD sẽ không tồn tại được bao lâu nữa. Cuộc chiến card đồ hoạ sẽ được đẩy lên một mức cao hơn mà 100 USD sẽ là giá khởi điểm cho tất cả.
Còn với tương lai gần trước mắt, những đấu thủ mới có thể sẽ xuất hiện trong "vòng loại" 200 USD sẽ là Radeon HD 6950 và GeForce GTX 560 Ti. Chúng vốn là các model cao cấp. Song khi AMD và NVIDIA cùng ra mắt các sản phẩm mới mạnh mẽ hơn thì những chiếc card cũ sẽ bị đẩy xuống. Và chính nhờ sự cạnh tranh qua lại, bạn - người tiêu dùng - sẽ là người hưởng lợi từ những cuộc chiến giá cả này.
