Nếu Vinasun thắng kiện Grab sẽ là một "cái tát" vào môi trường và văn hoá kinh doanh

Vinasun kiện Grab có đúng luật? (Ảnh: IT)

Tranh cãi quanh Đề án 24

Thông tin từ TAND TP.HCM, phiên xét xử sơ thẩm vụ tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng giữa nguyên đơn là Công ty CP Ánh Dương Việt Nam - đơn vị sở hữu taxi Vinasun và bị đơn là Công ty TNHH GrabTaxi Việt Nam (GrabTaxi) được mở lại vào ngày 24.9.

Luật sư đại diện Vinasun nói GrabTaxi khẳng định chỉ tham gia kinh doanh phần mềm ứng dụng, không kinh doanh dịch vụ theo Đề án 24 nhưng trong quá trình vận hành và hoạt động, GrabTaxi đã định giá cước, thu tiền, điều chỉnh giá vào giờ cao điểm…

Vinasun nói theo Đề án 24, GrabTaxi không được định giá cước, chức năng này của hợp tác xã. Đồng thời, GrabTaxi còn mua bảo hiểm tự nguyện tai nạn, điều này chỉ có ở dịch vụ kinh doanh vận tải.

Từ những phân tích trên, luật sư phía Vinasun cho rằng định danh GrabTaxi là dịch vụ kinh doanh vận tải bằng taxi hoàn toàn có căn cứ. Vị này khẳng định đây là hành vi vi phạm rất nghiêm trọng Đề án 24.

Ngoài ra, Vinasun cũng cho rằng dựa trên văn bản của Sở GTVT TP.HCM, Grab có rất nhiều ưu thế và không công bằng nếu tính từ thời điểm áp dụng thí điểm gọi xe hợp đồng. Cụ thể, dù có số xe hoạt động gấp đôi nhưng Grab chỉ nộp gần 10 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước năm 2017, trong khi con số của Vinasun rất lớn.

Bảo vệ quyền và lợi ích của GrabTaxi, luật sư Lưu Tiến Dũng cho hay việc xem xét GrabTaxi có thực hiện đúng Đề án 24 của Bộ GTVT hay không thuộc thẩm quyền của Bộ này.

"Nếu Vinasun cho rằng vì thực hiện thí điểm mà làm Vinasun bị thiệt hại thì phải đi kiện Bộ GTVT bằng vụ kiện khác. Grab nếu có vi phạm thì chỉ là vi phạm hành chính trong hoạt động kinh doanh", đại diện Grab nói.

Grab cho rằng việc triển khai thí điểm xe hợp đồng điện tử của Grab Việt Nam được thực hiện theo Quyết định số 24/QĐ-BGTVT ngày 7.1.2016 của Bộ GTVT, sau khi được Thủ tướng đồng ý. Ngoài Grab Việt Nam, còn có 9 đơn vị khác cùng tham gia thí điểm.

Giả thiết về trường hợp Vinasun thắng kiện, nhiều chuyên gia cho rằng có thể ảnh hưởng tới môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam. Thậm chí, có người còn ví vụ kiện này chẳng khác gì con trâu đi kiện cái máy cày và cách mạng công nghiệp kiện cách mạng 4.0.

Bản chất là vi phạm về cạnh tranh?

Ngoài kiện vi phạm Đề án 24, hãng taxi Vinasun cũng kiện GrabTaxi áp dụng khuyến mãi tràn lan, khuyến mãi chồng khuyến mãi làm phá giá, vượt quá quy định của pháp luật Việt Nam.

Cụ thể, doanh nghiệp này dẫn Nghị định 37/2006 quy định khuyến mãi không quá 90 ngày/năm, một chương trình không quá 40 ngày. Doanh nghiệp muốn thực hiện khuyến mãi phải đăng ký Sở Công Thương.

Trao đổi với Dân Việt, LS Nguyễn Thế Truyền, Công ty Luật Thiên Thanh cho rằng hiện chỉ nghe thông tin trên phương tiện truyền thông chứ không được tiếp cận hồ sơ vụ việc nên không thể biết được chi tiết và cụ thể. "Tuy nhiên, cá nhân tôi ủng hộ Vinasun kiện Grab nhưng thực tế việc Vinasun kiện như nào lại là chuyện khác. Ở đây, tòa đã thụ lý vụ việc là bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Trong khi để chứng minh được thiệt hại ngoài hợp đồng là rất “mông lung” như các vi phạm bị mất lái xe, mất khách hàng…” .

Theo Luật sư Truyền, một nội dụng kiện nữa của Vinasun là về vi phạm giá, khuyến mãi…nhưng nếu kiện về giá thì lại liên quan tới  cạnh tranh và phải xử theo Luật cạnh tranh, có trình tự tố tụng của cạnh tranh và đơn vị xử lý là Hội đồng cạnh tranh, nếu Hội đồng cạnh tranh chưa xử lý thì tòa cũng không có căn cứ để xử lý.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh thì cho rằng hiện tại mới là đề xuất của Viện kiểm sát, còn phải chờ ý kiến từ luật sư của phía Grab trình bày, sau đó tòa mới phán quyết. “Tôi cho rằng, vấn đề quan trọng nhất là phải xem xét những lý do mà Vinasun kiện Grab là gì. Một công nghệ cũ thường lạc hậu hơn kiện công nghệ mới thì có phù hợp không”, ông Doanh nói.

Chia sẻ trên trang cá nhân, TS Lương Hoài Nam cho rằng, nếu toà xử cho Vinasun thắng kiện Grab thì đó sẽ là một cái tát vào mặt môi trường, văn hoá kinh doanh nói chung, vào chủ trương phát triển Công nghiệp 4.0 nói riêng ở nước ta.

"Đối với tư pháp, nó sẽ tạo ra án lệ hủy hoại nhiều thứ tốt đẹp khác. Các công ty taxi khác sẽ kiện Grab cho đến khi Grab biến khỏi Việt Nam", TS. Lương Hoài  Nam bày tỏ.

Theo TS Lương Hoài  Nam, nếu Vinasun thắng kiện Grab, mọi nền tảng Online đều có thể bị kiện vì cái Online nào cũng lấy mất miếng bánh của cái Offline.

"Grab là công ty công nghệ, cung cấp kết nối giữa người vận tải và khách hàng. Nó không phải doanh nghiệp taxi hay bất kỳ doanh nghiệp vận tải nào khác. Nó không có phương tiện vận tải, chẳng có lái xe.

Đánh tráo khái niệm, gọi Grab là "doanh nghiệp vận tải" chẳng khác nào gọi các công ty nước ngoài đang cung cấp hệ thống bán vé máy bay ở Việt Nam là các "hãng hàng không".

Một doanh nghiệp kém cỏi có thể chết, nhưng không thể vì nó mà giết chết một môi trường kinh doanh, một môi trường kiến tạo phát triển, một văn minh", TS. Lương Hoài Nam bày tỏ quan điểm.

Theo Dân việt